Aktuelna kriza izazvana epidemijom Covid-19 i preporuke za ograničenjem fizičkih kontakata značajno su promijenili načine kretanja građana. S obzirom na to da se saobraćaj privatnim automobilima naglo smanjio, a javni prevoz u regionu privremeno bio obustavljen, sve više ljudi opredelilo se za bicikle i pješačenje.
Saobraćajni stručnjaci iz cijelog svijeta smatraju da je hitno potrebna nova preraspodjela prostora na gradskim saobraćajnicama, zasnovana na reciprocitetu učesnika u saobraćaju. Metropole zemalja poput Njemačke, Austrije, Belgije, Kolumbije, Španije i Mađarske prepoznale su taj problem i implementirale privremena rješenja.
Rješenja su jednostavna, kreativna i njihova realizacija nije vremenski ni finansijski zahtjevna, a podrazumevaju više prostora i bolje uslove za kretanje pješaka i biciklista, kao i korisnika mikromobilnosti. Berlin i Budimpešta sedmicama unazad pretvaraju dijelove saobraćajnica u biciklističke trake. Beč je proširio svoje zone smirenog saobraćaja u unutar naselja. Brisel je širom centra grada uveo ograničenje brzine od 20km/h i dao apsolutnu prednost pješacima, a Milano najavljuje proširenje pješačkog i biciklističkog prostora na čak 35km staza i traka u narednim mjesecima.
Udruženja Zapadnog Balkana koja se bave pitanjima razvoja urbane mobilnosti i popularizacije biciklističkog saobraćaja pozivaju vlade Zapadnog Balkana, predstavnike međunarodnih organizacija i institucija, Stalni sekretarijat Transportne zajednice Zapadnog Balkana, EU delegacije, gradove i opštine te ostale aktere koje se bave razvojem saobraćaja:
- da što hitnije iniciraju aktivnosti koje bi imale za cilj planiranje i realizaciju mjera za unapređenje biciklističkog saobraćaja;
- da se stvori okvir u kojem bi se pristupilo multidisciplinarnom planiranju mjera i aktivnosti na popularizaciji biciklističkog saobraćaja;
- da zagovaraju veće učešće javnosti u procesima donošenja odluka o prostorno planskoj i strateškoj dokumentaciji;
- da se inicijative pokrenute na nivou Evropske unije na polju urbane mobilnosti transponuju i na prostor zapadnog Balkana;
- da se gradovi i opštine obavežu da će permanentno raditi na unapređenju biciklističke i pješačke infrastrukture te promovisati biciklistički saobraćaj;
- da se bickli i biciklistički saobraćaj ne posmatra kao smetnja ili aktivnost u trenucima dokolice, već ravnopravni način transporta sa ostalim vidovima, a koje će imati veliku ulogu u bliskoj budućnosti za unapređenje života u gradovima.
Mi, dole potpisana udruženja, pozivamo navedene institucije da što hitnije reaguju, ne samo tokom pandemije, već i u budućnosti. Stavljamo se na raspolaganje za razmjenu informacija, ideja i prijedloga kako da unaprijedimo biciklistički saobraćaj u gradovima, umanjimo opasnost od širenja virusa, smanjimo aerozagađenje, pozitivno utičemo na zdravlje ljudi i ekonomije.
Vi ste na potezu!
Generalna skupština Organizacije ujedinjenih nacija je u aprilu 2018. godine proglasila 3. jun Svjetskim danom bicikla. Rezolucija Svjetskog dana bicikla ističe ,,originalnost, dugovječnost i višenamjenost bicikla, koji je u upotrebi dva vijeka, a krase ga jednostavnost, pristupačnost, pouzdanost te predstavlja po životnu sredinu prihvatljiv vid prevoza’’.
Otvoreno pismo potpisuju udruženja i inicijative:
Na točak (Skopje, Sjeverna Makedonija)
Novosadska biciklistička inicijativa (Novi Sad, Srbija)
Vozi Ulice (Šabac, Srbija)
Ulice za bicikliste (Beograd, Srbjia)
Giro di Sarajevo (Sarajevo, BiH)
Biciklo.me (Podgorica, Crna Gora)
Centar za životnu sredinu (Banja Luka, BiH)
GO2 (Skhoder, Albanija)