U okviru Evropske nedjelje mobilnosti, u saradnji sa kancelarijom UNDP i uz podršku Delegacije Evropske unije i EU Info centra, u četvrtak 21. septembra sa početkom u 10:30h organizujemo javnu tribinu na temu „Urbana mobilnost i javni prostori“.
Zanimljive lokalne projekte koji se na različite načine bave ovom temom predstaviće Biljana Gligorić i Nađa Miranović (projekat SUMPORT, Kotor), Dušica Fišer Jaredić i Nina Lončar (Džada Fest, Podgorica), Milica Zarubica i Nemanja Milićević (Podgorica Art Festival – PAF) i naša Sonja Dragović (projekat Ciklograd.me). Moderatorka tribine biće Slađana Lazarević, koordinatorka za prostorno planiranje i energetski efikasnu arhitekturu u kancelariji UNDP.
Posebno nam je zadovoljstvo što imamo priliku da na ovoj tribini ugostimo i Jensa Erika Larsena iz Kopenhagena, eksperta za razvoj cikloturizma i biciklističke infrastrukture, jednog od pokretača evropske mreže biciklističkih puteva koju danas znamo po imenu EuroVelo. Pošto jedan dio mediteranske EuroVelo rute prolazi kroz Crnu Goru, te proces izrade i prilagođavanja staze EuroVelo standardima uskoro treba da počne i kod nas, cijenimo da je ovo odlična prilika da porazgovaramo sa nekim ko ima ogromno iskustvo u ovoj oblasti i od koga možemo mnogo da naučimo.
U nastavku možete pročitati više o dosadašnjem radu g. Larsena, kao i intervju koji je povodom 20 godina od osnivanja EuroVelo mreže sa njim vodila Evropska federacija biciklista, i koji smo za ovu priliku preveli sa engleskog jezika. Vidimo se u četvrtak!
Jens Erik Larsen: CV
Jens Erik Larsen diplomirao je građevinarstvo na Tehničkom univerzitetu u Kopenhagenu 1977. godine, sa specijalizacijom iz oblasti urbanizma i saobraćajnog inžinjeringa. Suosnivač je nevladine organizacije Slobodne ptice, koja postoji od 1982 i pruža konsultantske usluge iz oblasti razvoja biciklizma i biciklističke infrastrukture, održive poljoprivrede i hortikulture. Na projektu EuroVelo angažovan je od samog njegovog početka. Objavio je nekoliko vodiča za izradu biciklističkih i pješačkih staza i predavao širom Evrope. Za svoj doprinos je 2011. godine nominovan za Nagradu za očuvanje prirode i životne sredine, koju dodjeljuje Nordijski savjet.
Dvadeset godina projekta EuroVelo: Intervju sa Jensom Erikom Larsenom
Ove godine objavljujemo niz članaka posvećenih dvedesetogodišnjici Evropske mreže biciklističkih ruta – EuroVelo. Jedan od onih koji su od samog početka bili uključeni u EuroVelo je i Danac Jens Erik Larsen. Kontaktirali smo ga u namjeri da sa nama podijeli uspomene iz proteklih dvadeset godina.
EuroVelo: Jens Erik, od samog početka ste bili dio projekta evropske mreže biciklističkih ruta. Šta je to bila Vaša inspiracija?
Inspiracija je bila Nacionalna mreža biciklističkih ruta Danske, koja je uspostavljena 1993. godine. Postojala je vizija da se biciklizam dovede u istočnu i južnu Evropu pomoću mreže međunarodnih biciklističkih ruta. Tomas Krag, koji je u to vrijeme bio direktor Biciklističkog saveza Danske, predložio je da oformim radnu grupu unutar Evropske federacije biciklista (ECF) kako bi razradili ideju.
Ko je još od samog početka bio uključen u projekat?
U prvobitnoj radnoj grupi bili su Kris Hejman iz Norveške, Rejn Lepik iz Estonije, Ričard Koning iz Njemačke i Martin Robeš iz Češke. A prvu mapu i logo uradio je Italijan Klaudio Pedroni.
A na koji način se projekat izrodio iz početne ideje?
Ključni korak bio je izrada prve mape. Jasno je da je mapa vizuelno privlačna, a čim smo to dobili ljudi su mogli da se uključe i daju sugestije za rute. Takođe su značajne bile i dvije konferencije o biciklističkom turizmu: prva u Amersfortu u Holandiji (1995. godine) neposredno pred formiranje radne grupe, i druga u Brižu godinu dana kasnije (1996). Ovi događaji okupili su ključne ljude koji su u samom početku bili uključeni u razvoj mreže.
Naziv EuroVelo odabran je nakon opsežne pretrage riječi koje bi bile razmljive u većini zemalja.
Nakon toga smo na konferenciji u Logronu u Španiji 1997. godine ozvaničili početak projekta EuroVelo.
Kako ste na samom početku odlučili kuda bi koridori trebalo da prolaze?
Koa što sam napomenuo, Nacionalna mreža biciklističkih ruta Danske imala je važan uticaj u samom početku. Ta mreža sadržala je rute koje su išle od sjevera do juga, od istoka ka zapadu, kao i neke kružne puteve, pa smo pokušali da primijenimo sličan pristup. Brojčani sistem zasnivao se na evropskom sistemu označavanja puteva, gdje se parni brojevi odnose na rute u pravcu istok-zapad, a parni na rute koje se pružaju u pravcu sjever-jug. Naravno, bili smo u određenoj mjeri i ograničeni time što nijesmo svuda imali kontakte domaćih poznavalaca prilika, jer je bilo teško predložiti potencijalne rute ukoliko nijesmo bili upućeni u lokalne uslove.
Kada pogledate unazad dvadeset godina, koji su to ključni događaji ili ostvarenja koja se izdvajaju?
Sjećam se vremena kada smo počeli da radimo na rutama – svi su htjeli da imaju po jednu u svom dvorištu! Zaista je bio izazov da ljude držite usredsređene na prioritete.
Zadovoljstvo mi je da konstatujem da se dešavalo puno toga, naročito u istočnoj i južnoj Evropi, što se ne bi desilo da nije bilo projekta EuroVelo. Uopšteno gledano, cikloturizam je postao mnogo veći biznis tokom proteklih dvadeset godina, što se dešavalo paralelno sa razvojem mreže EuroVelo.
Gdje biste voljeli da vidite EuroVelo za dvadeset godina?
Za dvadeset godina želio bih da se čitava mreža realizuje uz kontinuirano poboljšanje pratećih usluga.
Na kraju, imate li omiljenu EuroVelo rutu?
Ne mogu reći da mi je to omiljena ruta, ali najbolje poznajem EuroVelo 3 – Poklonikova ruta (Pilgrim’s Route). Lično sam postavio signalizaciju u Danskoj za EuroVelo 3 i pedalao poznatim zapadnim krajem rute – El Kamino de Santjago, još 1994. godine. Često se pitam zašto ovaj popularni dio još uvijek nije označen za bicikliste.
Ovdje možete vidjeti pregled ključnih događaja tokom postojanja Evropske mreže biciklističkih ruta – EuroVelo.